Structureel grensoverschrijdend gedrag bij talkshow DWDD: ‘Het gevoel was: de zeis kan altijd onverwacht vallen’. Dit kopte de Volkskrant op de voorpagina van de zaterdageditie van 19 november.
Ik zal maar meteen bekennen: ik ben een fan van Matthijs van Nieuwkerk. 15 jaar lang keek ik naar de DWDD, omdat ik de sfeer aan tafel zo goed vond. Er was een chemie die ik bij veel andere talkshows miste.
Hij introduceerde cabaretier Peter Pannekoek bij het grote publiek.
Hij eerde Robbie van Leeuwen, gitarist van Shocking Blue en schrijver van de wereldhit ‘Venus’. Hij gaf wetenschap een podium met Robbert Dijkgraaf in de hoofdrol. Hij introduceerde een boekenpanel dat mij literaire tips gaf. Allemaal mensen en zaken waar ik enthousiast over was en van leerde.
Kan ik dat nog wel zeggen, want Matthijs is nu ‘een man met de zeis’? Hij heeft meerdere slachtoffers gemaakt. ‘Lang bij DWDD werken was het ultieme recept voor een burn-out,’ lees ik in de Volkskrant.
Nog een bekentenis. Ik ken een paar mensen in TV-wereld en ik had weleens gehoord over de uitbarstingen van Matthijs van Nieuwkerk. Die waren in heel Hilversum te horen, zei een van hen (DWDD werd in Amsterdam gemaakt).
Als ik dat al had gehoord…. dan wist iedereen in TV-land het toch. Niet alleen de mensen die nu opstappen, maar ook collega-presentatoren, bestuurders en politici die zich haasten om in talkshows te vertellen dat ze zo zijn geschrokken.
Wat zou het mooi zijn geweest als iemand de moed had gehad om tijdens die 15 jaar DWDD op te staan. Iemand die het kijkcijferkanon Matthijs op zijn gedrag had durven aanspreken. Dan waren er misschien minder medewerkers opgebrand. Dan was er twee jaar na de laatste aflevering van DWDD geen onderzoek nodig geweest.
Ik ken iemand die wel zo dapper was.
Het is een vrouw waar ik al jaren opdrachten voor mag doen.
Een HR-manager die mij belde toen ze net bij een nieuwe werkgever was begonnen.
Ze vertelde dat ze was terechtgekomen in een c.c. cultuur.
Dat werkt zo: je stuurt een mail naar een collega en zet zoveel mogelijk andere collega’s in de c.c. Zodat je bij een eventuele misser kunt zeggen: maar ik heb die mail ook naar die en die en die en die en die en die gestuurd.
‘Mensen proberen zich bij voorbaat in te dekken tegen mogelijke kritiek,’ zei ze vol ongeloof, ‘en besluitvorming gaat over zoveel schijven dat je ermee kunt sjoelen’.
Bij haar vorige werkgever had ze samen met mij een filmproject gedaan. Concept: alle medewerkers maken in groepjes een commercial om nieuwe collega’s te werven. Dat wilde ze nu weer doen, want de vorige keer had het positieve filmpjes opgeleverd.
Haar CEO, verscholen in een kantoor op de bovenste verdieping, zag beren op de weg. ‘Dat wordt een bak ellende,’ zei hij. Nee hoor,’ zei de HR-manager monter en liet een compilatie zien van de vorige keer. De CEO keek ernaar en knikte. Hij wilde het wel proberen, mits de HR-manager de verantwoordelijkheid nam.
Op de ochtend van de filmdag was een aantal medewerkers ziek, zwak en misselijk. De mensen die er wel waren, namen een afwachtende houding aan. Dat veranderde toen ze in actie kwamen onder begeleiding van professionals. Script, camera, regie, acteren, montage; rollen werden verdeeld en we gingen draaien.
Aan het einde van de filmdag hadden we een première. Mensen waren aan de borrel en na iedere commercial volgde een ovationeel applaus. Het meest voorkomende thema was verandering. Nieuwe collega’s werden geworven voor een organisatie in beweging. De CEO noemde het een hoopvol signaal.
Nu pretendeer ik niet dat je met een dagje filmen de angst uit een bedrijfscultuur haalt. Maar een HR-manager die haar nek durft uit te steken en aan een gezonde bedrijfscultuur werkt, kan een verschil maken.
In een reactie in de Volkskrant stelt Matthijs van Nieuwkerk ‘dat gedane zaken helaas geen keer nemen, maar wel stemmen tot nadenken’.
Ik hoop dat hij in het reine met zichzelf komt en in gesprek gaat met oud-medewerkers. En ik hoop dat Matthijs terugkeert op televisie.
Wil je reageren? Stuur een rechtstreekse mail naar henkjan@broadcastyourbusiness.nl
